روانکاوی و روان‌درمانی تحلیلی به روش‌ها و اصولی اشاره دارند که برای کمک به افراد با دامنه‌ی سنی مختلف در درک و حل مشکلات روانی و هیجانی از طریق بررسی عمیق فرآیندهای ذهنی، به‌ویژه جنبه‌های ناآگاه ذهن، به کار می‌روند. اگرچه این روانکاوی و سایر رویکردهای رواندرمانی تحلیلی از نظر عمق و ساختار درمان متفاوت‌اند، اما شباهت‌های بسیاری دارند. در این نوشته جهت سهولت در خوانش متن از واژه روانکاوی بجای روان درمانی تحلیلی استفاده شده است.

این روش ها به‌عنوان یک فرایند مشترک بین مراجع و روانکاو عمل می‌کند که در آن تجربه‌های هیجانی خام، که ابتدا غیرقابل فهم و دردناک هستند، از طریق رابطه درمانی به تجربه‌های معنادار تبدیل می‌شوند. روانکاوی بر اهمیت ظرفیت مشاهده ذهنی، پذیرش و تفکر درباره هیجانات، روبرو شدن با واقعیت و ابهام تأکید دارد. به این ترتیب، روانکاوی بر این اساس، نه‌تنها به کاهش مشکلات روانی، بلکه به گسترش ظرفیت ذهنی برای تفکر و رشد هیجانی کمک می‌کند.

 این رویکردها درمانی بر اساس احترام به شأن و کرامت انسانی استوار است و تأکید ویژه‌ای بر رعایت اختیار و حقوق بیماران دارد. اصول اخلاقی کلیدی که در تمامی فعالیت‌های درمانی رعایت می‌شوند شامل: احترام به خودمختاری بیمار، پرهیز از آسیب‌رسانی، سودرسانی، عدالت، صداقت، و پایبندی به تعهدات حرفه‌ای هستند. همچنین، روانکاوان موظف‌اند در تمام تعاملات درمانی خود، روابطی مبتنی بر اعتماد و امنیت برقرار کنند و از هرگونه سوءاستفاده از رابطه درمانی اجتناب ورزند.

از روانکاو انتظار می‌رود که به‌طور مداوم به خودارزیابی، بازاندیشی، و بهره‌گیری از جلسات سوپرویژن بپردازد تا هم از مراجع و هم از خود به‌عنوان متخصص محافظت کند. با این حال، هیچ کد اخلاقی نمی‌تواند تمامی پرسش‌های اخلاقی را که ممکن است در فرآیند روانکاوی پیش بیاید، به‌طور جامع پاسخ دهد. بسیاری از چالش‌های اخلاقی به ارزیابی اولویت بین ارزش‌ها و اصول اساسی مختلف مربوط می‌شوند. در این میان، قضاوت درست و تمامیت شخصیت روانکاو، عناصر ضروری برای به‌کارگیری مناسب اصول اخلاقی در شرایط و موقعیت‌های خاص هستند.

اهداف اصلی این اصول اخلاقی شامل تسهیل تلاش‌های روانکاوان برای دستیابی به بالاترین استانداردهای اخلاقی در تمامی حوزه‌های کاری مکتب روانکاوی و تشویق به گفت‌وگوهای زودهنگام و جامع درباره مسائل اخلاقی با همکاران و اعضای کمیته‌های اخلاق محلی و ملی است. این اصول بازنگری‌شده، تعهد مادام‌العمر اعضای انجمن روانکاوی خویشتن به رعایت رفتار اخلاقی و ترویج آن در میان همکاران و دانشجویان را در نظر می‌گیرد. انتظار می‌رود که با گذشت زمان، اعضای انجمن خویشتن با بهره‌گیری از تجارب و ارزش‌های خود، به غنای راهنمایی‌های ارائه‌شده توسط این اصول بیفزایند. همچنین، این اصول با توجه به بینش‌ها و تجربیات حرفه‌ای و در نظر گرفتن تحولات فرهنگی، به‌طور مداوم تکامل خواهند یافت.